Historia energetyki w epoce przemysłowej była związana z dostępem do zasobów – najpierw węgla, potem ropy naftowej i gazu. Dziś ta historia ewoluuje. Kolejny rozdział nie dotyczy pól wiertniczych, ale opanowania technologii baterii i systemów magazynowania, które mogą przekształcić energię odnawialną w niezawodną energię elektryczną.

Energia słoneczna i wiatrowa są obecnie najszybciej rozwijającymi się źródłami energii na świecie, ale ich wrodzoną słabością jest niestabilność: słońce nie zawsze świeci, a wiatr nie zawsze wieje. Bez magazynowania, sieci energetyczne oparte na odnawialnych źródłach energii są narażone na wahania, przerwy w dostawach prądu i marnotrawstwo zasobów. Właśnie dlatego magazynowanie stało się centralnym elementem układanki czystej energii – i dlatego trwa nowy globalny wyścig.

Dominacja technologii litowo-jonowej i jej ograniczenia

Baterie litowo-jonowe do tej pory przewodziły rewolucji w dziedzinie magazynowania energii, dominując we wszystkim, od urządzeń domowych po projekty w skali sieci, dzięki spadającym kosztom i szybkiemu wdrażaniu. Według BloombergNEF, globalna pojemność magazynów energii w bateriach podwoiła się w 2023 roku, napędzana głównie przez litowo-jonowe, a na czele stały firmy takie jak Tesla, LG Energy Solution i chiński CATL.

Jednak litowo-jonowy nie jest rozwiązaniem ostatecznym. Ma on problemy z ultradługim czasem przechowywania – nawet kilku dni lub tygodni. Jego łańcuch dostaw jest w dużej mierze zależny od litu, kobaltu i niklu, co stwarza ryzyko geopolityczne i cenowe. Bezpieczeństwo pozostaje kwestią otwartą ze względu na zagrożenia pożarowe, a recykling wciąż stanowi wyzwanie. Krótko mówiąc, litowo-jonowy jest niezbędny, ale niewystarczający.

Następna generacja technologii pamięci masowej

Rozpoczął się wyścig mający na celu opracowanie rozwiązań wykraczających poza technologię litowo-jonową — trwalszych, bezpieczniejszych i tańszych:

Akumulatory przepływowe: Przechowują energię w ciekłych elektrolitach w zewnętrznych zbiornikach, idealne do długotrwałego rozładowywania. Invinity Energy Systems i ESS Tech to pionierskie wanadowe akumulatory przepływowe o żywotności sięgającej dziesięcioleci.

Magazynowanie grawitacyjne: Energy Vault i Gravitricity testują metody podnoszenia i uwalniania ogromnych ciężarów w celu generowania energii. Choć projekty te są na wczesnym etapie rozwoju, przyciągają duże inwestycje jako potencjalne rozwiązania długoterminowe.

Magazynowanie ciepła: Startupy takie jak Kraftblock magazynują energię w postaci ciepła w materiałach takich jak piasek czy stopiona sól, obsługując zarówno przemysł, jak i domy. W skali przemysłowej, Copenhagen Infrastructure Partners wspiera magazynowanie ciepła powiązane z odnawialnymi źródłami energii w Europie.

Akumulatory sodowo-jonowe: Bezpieczniejsze i tańsze niż lit, sód jest powszechnie dostępny. CATL wprowadził na rynek komercyjne ogniwo sodowo-jonowe. Chociaż nie nadaje się do pojazdów elektrycznych ze względu na niższą gęstość energii, może pasować do stacjonarnych magazynów energii. Ryzyko jest jednak realne: amerykańska firma Natron Energy, niegdyś lider rynku, została w tym roku zlikwidowana po nieuzyskaniu certyfikatu, pomimo dużych zamówień od klientów.

Krajobraz inwestycyjny i polityczny

Magazynowanie energii nie jest już niszą. Wood Mackenzie prognozuje, że globalny rynek wzrośnie dziesięciokrotnie do 2030 roku, przyciągając setki miliardów kapitału.

Rządy przyspieszają ten wyścig. W USA ustawa o redukcji inflacji (Inflation Reduction Act) zapewnia ulgi podatkowe na magazynowanie i produkcję krajową. Europa wprowadza podobne zachęty, podczas gdy Chiny pozostają największym na świecie sponsorem zarówno technologii litowo-jonowych, jak i nowych technologii.

Geopolityka jest ze sobą głęboko powiązana. Tak jak ropa naftowa kształtowała się pod wpływem praw wiertniczych i szlaków żeglugowych, tak era magazynowania będzie definiowana przez kontrolę łańcuchów dostaw minerałów, zdolności produkcyjnych i własności intelektualnej. Stany Zjednoczone ścigają się, aby dogonić dominację Chin w łańcuchach dostaw baterii.

Siatka przyszłości

Rezultatem nie będzie pojedyncza technologia zastępująca inną, lecz system hybrydowy. Akumulatory litowo-jonowe nadal będą dominować w krótkotrwałym magazynowaniu energii, podczas gdy akumulatory przepływowe, systemy termiczne i konstrukcje grawitacyjne znajdą niszę w zastosowaniach długoterminowych. Akumulatory sodowo-jonowe mogą stać się bezpiecznym i niedrogim rozwiązaniem pośrednim w stacjonarnym magazynowaniu energii.

Stawka jest wysoka. Magazynowanie to nie tylko czynnik umożliwiający rozwój odnawialnych źródeł energii – to kwestia bezpieczeństwa energetycznego. Kraje, które bilansują swoje sieci energetyczne bez polegania na importowanych paliwach, zyskują na odporności. Dla inwestorów zyski tkwią w stawianiu na technologie i firmy, które mogą skalować się ekonomicznie, jednocześnie wykorzystując wsparcie polityczne i zarządzając ryzykiem w łańcuchu dostaw.

Magazynowanie energii to pole bitwy, na którym rozstrzygnie się przyszłość czystej energii. Pytanie nie brzmi już, kto kontroluje odwierty ropy naftowej czy gazociągi, ale kto opanuje technologie, które zapewniają światło, gdy słońce zachodzi, a wiatr słabnie.

Większość amerykańskich indeksów giełdowych spadła we wtorek z powodu obaw o możliwe zamknięcie rządu, choć Wall Street nadal jest na dobrej drodze do osiągnięcia dużych wzrostów w tym miesiącu.

Wciąż trwają negocjacje między Białym Domem a Kongresem, mające na celu zapobiegnięcie zamknięciu administracji federalnej, które nieuchronnie wpłynęłoby na gospodarkę i rynki.

Przewodniczący Izby Reprezentantów Mike Johnson wyraził wątpliwość, czy uda się osiągnąć porozumienie przed końcem dnia, które pozwoliłoby uniknąć zamknięcia rządu, natomiast wiceprezydent J.D. Vance oświadczył, że rząd zmierza ku zamknięciu po nieudanym spotkaniu Donalda Trumpa z przywódcami dwupartyjnymi.

W handlu indeks Dow Jones Industrial Average spadł o 0,3% (127 punktów) do 46 188 punktów o godz. 15:57 GMT. Szerszy indeks S&P 500 spadł o niecałe 0,1% (5 punktów) do 6656 punktów, a indeks Nasdaq Composite wzrósł o niecałe 0,1% (5 punktów) do 22 592 punktów.

Ceny palladu spadły we wtorek, pomimo osłabienia dolara względem większości głównych walut, a obawy o popyt nadal ciążyły na rynku.

Nastąpiło to w obliczu ciągłych publikacji słabych danych gospodarczych z Chin na początku tego miesiąca. Dane z sierpnia pokazały, że produkcja przemysłowa, sprzedaż detaliczna i inwestycje w aktywa trwałe wzrosły poniżej oczekiwań. Jednocześnie stopa bezrobocia niespodziewanie wzrosła do 5,3%.

Dane te pojawiły się po słabych wskaźnikach inflacji w Chinach, co potwierdziło utrzymywanie się presji dezinflacyjnej w drugiej co do wielkości gospodarce świata, co wzbudziło obawy o popyt w Chinach.

Niezależnie od tego, trwająca wojna rosyjsko-ukraińska w dalszym ciągu rzuca cień na różne rynki, szczególnie metalowe, gdyż Moskwa pozostaje jednym z największych producentów palladu na świecie.

Prezydent USA Donald Trump przyznał dziś, że zakończenie wojny rosyjsko-ukraińskiej jest trudne w obecnych warunkach i dodał, że jest rozczarowany postawą prezydenta Władimira Putina.

Z drugiej strony indeks dolara amerykańskiego spadł o 0,2% do 97,7 punktów o godz. 15:40 GMT, po osiągnięciu maksimum 98,05 punktów i minimum 97,6 punktów.

Jeśli chodzi o handel, cena kontraktów terminowych na pallad z dostawą w grudniu spadła o 0,6% do 1283,5 USD za uncję o godz. 15:41 GMT.

Bitcoin kontynuował wzrosty we wtorek, przebijając poziom 114 000 dolarów, wspierany przez korzystne trendy sezonowe i oznaki ponownego zakupu przez dużych inwestorów, co poprawiło nastroje po fali niedawnych odpływów środków.

Największa na świecie kryptowaluta wzrosła o 2,1% do 114 007,8 USD o godz. 02:12 czasu wschodniego (06:12 GMT), po osiągnięciu 114 776 USD w ciągu ostatnich 24 godzin.

Bitcoin odbija w związku z optymizmem związanym z „październikowym rajdem” i zakupami wielorybów

Wartość bitcoina spadła w zeszłym tygodniu poniżej 109 000 dolarów na skutek fali wymuszonych likwidacji i presji sprzedaży, pogłębionej przez masowe wygaśnięcie kontraktów opcyjnych pod koniec trzeciego kwartału, 30 września.

Raporty wskazywały, że tzw. „październikowy rajd” – historyczny sezonowy trend silnych wzrostów Bitcoina w październiku – również zwiększył optymizm przed nowym miesiącem. Historycznie Bitcoin odnotowywał średnie zyski na poziomie ponad 20% w październiku.

Dane łańcuchowe wykazały również oznaki ponownej akumulacji przez tzw. „wieloryby” (dużych posiadaczy), co zapewniło dodatkowe wsparcie rynkom kryptowalut.

Mimo to, ogólne nastroje pozostały ostrożne, ponieważ inwestorzy oczekiwali na rozwój sytuacji politycznej w Waszyngtonie. Amerykańscy ustawodawcy muszą osiągnąć porozumienie w sprawie finansowania do północy we wtorek, aby uniknąć zamknięcia rządu.

Patowa sytuacja wywołała obawy, że publikacje kluczowych danych ekonomicznych, w tym piątkowy raport o zatrudnieniu poza rolnictwem, mogą zostać opóźnione, co jeszcze bardziej zwiększy niepewność na rynkach finansowych.

Vanguard rozważa kryptowalutowe ETF-y – Bloomberg

Bloomberg poinformował w poniedziałek, że Vanguard Group rozważa zezwolenie na stosowanie na swojej platformie funduszy ETF powiązanych z kryptowalutami. Taki krok złagodziłby historycznie rygorystyczne stanowisko firmy w sprawie aktywów cyfrowych.

Jeśli zostanie zatwierdzona, zmiana ta umożliwi ponad 50 milionom inwestorów Vanguard, zarządzających aktywami o wartości około 11 bilionów dolarów, dostęp do funduszy ETF opartych na Bitcoinie i Ethereum, zarządzanych przez inne firmy.

Jak podaje Bloomberg, Vanguard poinformował, że nadal ocenia preferencje inwestorów i zmiany w przepisach, podkreślając, że ostateczna decyzja nie została jeszcze podjęta.